Behalve af en toe een snik of een neus die wordt gesnoten, hoor je geen geluid in zaal 3 van bioscoop Trianon. Ademloos zit het publiek met ervaringsdeskundigen, zorgprofessionals en mantelzorgers te kijken naar Still Alice, waarin een wetenschapper op jonge leeftijd Alzheimer krijgt. “Het komt heel dichtbij”, vertelt een zichtbaar geëmotioneerde bezoeker. “Ik was vroeger ook arts.”
Ervaringsdeskundigen
“Heel indrukwekkend,” zegt iemand anders tijdens het nagesprek. “Mijn ouders hadden allebei Alzheimer en het is aangrijpend om te zien wat het doet met die mensen en hun mantelzorgers. Ik herken ook dat deze ziekte niet alléén negatieve gevolgen heeft: de kwetsbaarheid en hoe dichtbij de dochter mocht komen aan het eind, vond ik heel emotioneel.” Een andere bezoeker vertelt dat haar schoonmoeder onlangs de diagnose Alzheimer heeft gekregen: “Ik herken dat je als familie ziet dat je naaste opeens gekke dingen gaat doen. Dat ze de aardappels wil schillen met de verkeerde kant van het mes en dan verbaasd is dat het niet wil lukken.”
Professionals
Een psycholoog uit het verpleeghuis biedt een ander perspectief: “Als mensen bij mij in het verpleeghuis komen, zijn ze al ver in hun dementie. Goed om in deze film te zien hoe de fase is die daaraan voorafgaat. Ik heb me opnieuw gerealiseerd dat er een heel leven vóór zit.” Er zijn meer zorgprofessionals aanwezig deze ochtend, zoals een doktersassistente: “Ik ben me weer bewust dat de mantelzorgers al iemand verloren hebben, ook als hun naasten er nog zijn. Ik hoop dat mijn patiënten zich veilig genoeg bij mij voelen om ook dat gevoel te delen.”
Expertisecentrum Dementie
Still Alice is één van de films die deze week tijdens Brein & Bios worden vertoond. Hiermee wil het Expertisecentrum Dementie iedereen in de regio die privé of professioneel met dementie te maken heeft, helpen met informatie en ervaringen. Ook voor kinderen is er een speciale voorstelling; Kapsalon Romy. In de volle zaal beleven kinderen met Romy mee hoe haar oma steeds vergeetachtiger wordt. Sommige kinderen herkennen dat, zoals Jesse (10). “Mijn opa heeft ook dementie, “ vertelt hij. “Hij woont nog thuis maar hij kan niet meer zo goed voor zichzelf zorgen.”
Kinderen
Romy neemt haar oma stiekem mee op reis, terwijl die zich steeds meer als een kind gaat gedragen. Als de oma aan het eind van de film heel hard moet huilen, maakt dat grote indruk: “Ik vond het heel verdrietig dat die oma zo moest huilen,” zegt Saar (8). “Soms was ze blij en soms was ze boos,” vult iemand in de zaal aan. De kinderen zien ook dat het karakter van oma in het verhaal verandert. “Aan het begin was de oma niet zo aardig en aan het eind wel, dat kwam omdat ze ziek was.” Dat de oma steeds aardiger wordt, maakt het dus niet alléén verdrietig, vinden de kinderen. Soms was het zelfs grappig, vindt Sam (8): “Toen die verpleger vroeg wat Romy en haar oma gingen doen, zei hij ‘Veel plezier!’. En toen zei de oma: “Veel plezier…slijmbal!”