Elke cliënt is uniek
Elke cliënt is uniek
Maartje Neerhoff is als ergotherapeut verbonden aan de behandeldienst van ActiVite. Vol enthousiasme vertelt ze over haar werk: “Als ergotherapeut begeleid en ondersteun ik mensen die door lichamelijke of psychische beperkingen problemen ondervinden bij het uitvoeren van dagelijkse handelingen. Denk daarbij aan boodschappen doen, wassen en aankleden of voortbewegen in een rolstoel of scootmobiel. Ik adviseer, train, coach en geef voorlichting aan cliënten, mantelzorgers en zorgpersoneel om deze praktische problemen zoveel mogelijk te verminderen.”
Wensen vervullen
“Uitgangspunt binnen de behandeling is altijd de wens van de cliënt of de mensen die om hem of haar heen staan, bijvoorbeeld in het geval van een zorgvrager met dementie. Samen stellen we een behandelplan op en bepalen we hoe we de gestelde doelen kunnen behalen. Daarnaast kan ik mantelzorgers voorlichting geven over hoe zij op een duurzame manier voor hun naasten én zichzelf kunnen zorgen. Als dat nodig is, werk ik samen met andere zorgverleners, zoals de (huis)arts, fysiotherapeut, maatschappelijk werker, verpleegkundige, diëtist, logopedist, psycholoog of geestelijk verzorger.”
Kijken naar mogelijkheden
“Iedere cliënt die ik behandel of begeleid, heeft een ziekte waardoor hij of zij beperkt wordt in het uitvoeren van dagelijkse handelingen als koken, slapen, eten, lopen etc. Dat wil echter niet zeggen dat de cliënt deze ziekte ís en dit is ook niet het uitgangspunt van de behandeling. Als ergotherapeut kijk ik samen met de cliënt naar wat er wel mogelijk is en niet naar wat niet kan. Op die manier komen we samen tot de best passende oplossing. Dit kan zijn door het gebruik van hulpmiddelen, maar ook door bijvoorbeeld een stappenplan te volgen om bepaalde dagelijkse handelingen of activiteiten toch nog te kunnen uitvoeren. Eén ding is hierbij zeker: elke cliënt is uniek en ondervindt ten gevolgen van zijn of haar ziekte zijn eigen unieke beperkingen. Het ondervangen of oplossen van deze beperkingen is hét doel van de ergotherapeutische behandeling.”
Gelijkwaardigheid
“Voor mij is gelijkwaardigheid het belangrijkste uitgangsprincipe bij het bieden van mijn behandeling. Ik probeer mijzelf nooit boven de cliënt of boven de mensen om hem of haar heen te stellen. Door op die manier samen aan een doel te werken bereik je het grootst mogelijke resultaat. Dit kan zowel op praktisch vlak door de hulpmiddelen uit te proberen die de cliënt graag wil uitproberen, maar ook door samen in gesprek te gaan over de haalbaarheid van bepaalde ideeën en hierin een stuk voorlichting te geven. Hierbij vind ik het belangrijk om, als dat mogelijk is, de cliënt zelf actief bij de behandeling en de gespreksvoering te betrekken en geen beslissingen te nemen waar hij/zij niet achter staat of niet in gehoord is. Het gaat immers om hun leven en niet om dat van mij of de overige betrokkenen. Die gelijkwaardige behandeling wordt ook door cliënten gezien en de waardering daarvoor wordt regelmatig naar mij uitgesproken. Juist dit maakt mijn werk zo leuk en uitdagend!”
Meneer Jaspers
Dat deze benadering werkt, blijkt uit het verhaal van meneer Jaspers. Hij is 87 en woont in één van de verpleeghuizen van ActiVite. Door een heftig ongeluk heeft meneer hersenschade opgelopen en is hij in een rolstoel beland. Maartje: “Het praten gaat moeilijk bij meneer, de functie van zijn linker hand is sterk verminderd en hij heeft geheugenproblemen. De contactverzorgende van meneer vraagt mij om de zithouding van meneer te beoordelen en te bepalen of zijn huidige rolstoel nog wel geschikt is. Ik neem telefonisch contact op met meneer om een afspraak te maken. Al snel blijkt dat meneer Jaspers helemaal niet op mijn komst zit te wachten. Ja, hij zit niet lekker, dat geeft hij direct toe en nee, hij kan zichzelf niet voortbewegen. Maar het aanvragen van zijn huidige rolstoel heeft hem zoveel problemen opgeleverd dat hij het liever wil laten zoals het is.”
Oud zeer
“De weerstand is duidelijk, maar ik vermoed dat er toch ruimte is voor een gesprek en vraag aan meneer of hij het goed vindt als ik contact opneem met zijn dochter, die eerste contactpersoon is. Meneer gaat schoorvoetend akkoord en ik bel zijn dochter. En dan blijkt, zoals ik al vermoedde, dat er veel oud zeer zit bij meneer. Eerder heeft hij aangegeven een elektrische rolstoel te willen proberen, maar deze mogelijkheid heeft hij nooit gekregen en hij voelt zich hierin niet gehoord. De beslissingen zijn over hem genomen en niet mét hem. Het heeft hem zelfs het contact met een naast familielid gekost en de pijn is groot.”
Aan de slag
“Direct besluit ik om kosten wat kost die elektrische rolstoel uit te proberen. Het zal een lange weg worden, want gezien de beperkingen van meneer is de kans aanwezig dat het hem niet gaat lukken de elektrische rolstoel te besturen. Maar de wil bij meneer Jaspers is groot en ook ik ga er alles aan doen om het maximale resultaat eruit te halen. Wel spreken we direct af dat we samenwerken op basis van gelijkwaardigheid: ik geef hem de kans de elektrische rolstoel uit te proberen en beloof hem hier alles uit te halen. Hij op zijn beurt geeft mij het veto om te beslissen of hij de elektrische rolstoel uiteindelijk ook gaat krijgen. En zo gaan we aan de slag, als gelijkwaardige samenwerkingspartners met hetzelfde doel: het optimaliseren van zijn mobiliteit én het respecteren van elkaars kennis en kunde.”