“Palliatieve zorg gaat over zoveel meer dan alleen het levenseinde”
De verpleegkundigen palliatieve zorg van ActiVite geven zorg aan mensen bij wie genezing van een ziekte niet meer mogelijk is. Bijvoorbeeld als je kanker hebt die niet meer te genezen is. Maar het kan ook gaan om COPD of hartfalen. Kirsten Verhallen is een van deze verpleegkundigen. Zij vertelt over het bijzondere van haar werk.
Nog een keer naar het strand
‘Bij palliatieve zorg denken mensen vaak al gauw aan de dood. Maar als je ongeneeslijk ziek bent, wil dat niet meteen zeggen dat je op korte termijn komt te overlijden. Palliatieve zorg gaat over zoveel meer dan alleen het levenseinde. Het is voor mij belangrijk om mensen zo vroeg mogelijk te leren kennen. Want hoe meer ik weet van iemand, hoe mooier en passender de zorg is die ik kan leveren. Zo vraag ik altijd waar iemand van houdt en wat iemand nog graag zou willen doen. Voor de een is dat naar een voetbalwedstrijd gaan, een ander wil nog een keertje naar het strand of wil graag nog eens een vriend of familielid zien. Dan probeer ik dat te regelen, bijvoorbeeld in samenwerking met Stichting Ambulance Wens.’
Voorbij het lichamelijke
‘Als ik bij iemand langs ga, kijk ik niet alleen naar hoe iemand zich lichamelijk voelt, maar ook geestelijk. Als je te horen krijgt dat je niet meer beter wordt, dan is dat heel ingrijpend. Als palliatief verpleegkundige begeleid ik mensen in dat proces. Stel je hebt nog jonge kinderen. Dan kun je je zorgen maken over hoe het met hen gaat als je er straks niet meer bent. Of je worstelt met bepaalde levensvragen. Daar praten we over. En waar nodig regel ik aanvullende hulp, bijvoorbeeld van een geestelijk verzorger. Natuurlijk vergeet ik ook de partner en/of mantelzorgers niet. Ook voor hen kan het zwaar zijn. Als een mantelzorger overbelast dreigt te raken, dan doe ik daar iets aan.’
Kwaliteit van leven
‘Op het moment dat de lichamelijke situatie achteruit gaat, wordt palliatieve zorg intensiever. Kwaliteit van leven blijft dan voorop staan. Ik wil ervoor zorgen dat iemand een mooi en comfortabel einde heeft en dat dat zoveel mogelijk verloopt op de manier zoals iemand dat zelf wil. Dat bespreken we van te voren met elkaar. Ook heb ik goed contact met de huisarts en andere zorgverleners over de symptoombestrijding die iemand op dat moment nodig heeft. Samen zorgen we ervoor dat er voldoende medicatie aanwezig is, zoals morfine. Daarnaast kijken wij ook naar wat er mogelijk nog meer nodig gaat zijn. Daar bereiden we de cliënt ook op voor zodat hij of zij weloverwogen keuzes kan maken. Mocht zich een acute situatie voordoen, dan is het fijn als dat al geregeld is. Ook heb ik aandacht voor de familie en naasten. Zij spelen een belangrijke rol als iemand erg ziek of stervende is. Hun aanwezigheid geeft vaak rust. Zij kunnen mij en mijn collega’s dag en nacht bereiken met vragen en voor hulp.’
Met een toost het leven verlaten
‘Als iemands levenseinde nadert, wil ik de laatste momenten zo mooi mogelijk maken. Hoe, dat is voor iedereen anders. Zo was er een mevrouw die er altijd op en top verzorgd uitzag. Zij vroeg mij om ervoor te zorgen dat ze tot aan de laatste minuut lippenstift op zou hebben. En er was een meneer die heel erg hield van de muziek van André Rieu. Dat zet ik die aan om een rustige sfeer te creëren. Er zijn ook mensen die met een toost het leven willen verlaten. Als ze merken dat hun laatste dagen in zicht zijn of een euthanasie gepland hebben, verzamelen ze familie en vrienden om zich heen om samen met hen met een laatste toost vredig het leven af te sluiten. Ik vind dat telkens weer waardevol en bijzonder.’
Meer lezen over onze palliatieve zorg