Geestelijke verzorging thuis: “Het is belangrijk ruimte te maken voor de ander”

In het verpleeghuis is het al bijna niet meer weg te denken: geestelijke verzorging. Ongeacht wat mensen geloven of niet, bieden we hen hulp bij levensvragen. In de thuisomgeving is dit nog niet zo vanzelfsprekend. Dat moet veranderen, vindt ActiVite. Sinds 2021 bieden we geestelijke zorg ook thuis aan.

“Dit type zorg was altijd aanwezig in ziekenhuizen en verpleeghuizen,” vertelt Geestelijk Verzorger Annechien Oldersma. “Mensen die een gesprek wilden, hadden daar recht op. Maar buiten die instellingen konden mensen daar geen gebruik van maken. Dat is nu gelukkig veranderd, ik ben daar heel blij mee.”

Levensvragen

“In mijn werk loop ik mee met mensen in het verduidelijken van de vragen die hen het diepst bezighouden. Het is een misverstand dat zinsgevingsvragen alleen bij gelovigen zouden spelen. Mensen die niet geloven in iets dat boven hen uitstijgt, hebben net zoveel levensvragen als mensen die gelovig zijn. Levensvragen komen bijna altijd naar voren als het leven niet meer vanzelfsprekend is, bijvoorbeeld als mensen ziek of ouder worden. Samen zoeken we dan naar een manier om met die levensvragen om te gaan. In mijn werk gaat het eigenlijk altijd om verbinding maken. Ik luister. Belangrijk is om ‘ruimte’ te maken voor de ander, pas dan kan de cliënt zich welkom en veilig voelen.”

Toegevoegde waarde

Een cliënt kan zelf om geestelijke zorg vragen, maar regelmatig komt het ook voor dat de wijkverpleegkundige deze zorg onder de aandacht van de cliënt brengt. Zoals Wijkverpleegkundige Anne-Marie Eekhout: “Als verpleegkundige voor mensen met een ongeneeslijke ziekte zie ik dat zij na zo’n diagnose vaak in de knoop komen of met vragen rondlopen. Onverwerkt verdriet, onenigheid en trauma’s uit het verleden kunnen naar de voorgrond treden. Natuurlijk kunnen mijn collega’s en ik daar een stuk in begeleiden, maar wij zijn er vooral om heel brééd te kijken. Een geestelijk verzorger kan in de gesprekken veel dieper gaan en langer terug. Soms zijn er zaken die heel het leven bedekt zijn gebleven en waar een cliënt nu mee in het reine wil komen. Een geestelijk verzorger is daartoe veel beter uitgerust. Bij negen van de tien cliënten die ik begeleid komt uiteindelijk een collega van de geestelijk verzorging. Omdat ik weet dat hun hulp toegevoegde waarde heeft, en zij die op heel integere wijze kunnen bieden.”